نکات ضروری برای پخت بهداشتی مواد غذایی در ماه رمضان
به گزارش وبلاگ اندورید، مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور با بیان اینکه در ماه مبارک رمضان اطعام و دادن افطاری توصیه شده است، به ذکر نکاتی ضروری درباره آماده سازی، پخت و سرو مواد غذایی پرداخت.
مینا کاویانی در گفت وگو با وبلاگ اندورید، با اشاره به نکات مفید مربوط به آماده سازی مواد غذایی در ماه مبارک رمضان، توضیح داد: بطور کلی رعایت یک سری اصول بهداشتی و تغذیه ای توسط فردی که مسئولیت تهیه غذا را بر عهده دارد، لازم و لازم است که بعضی از مهم ترین آن ها به توضیح زیر است:
- حتماً قبل از اقدام به آماده سازی مواد غذایی دست های خود را با آب گرم و صابون بشوئید. ممکن است این توصیه ساده بنظر برسد، اما یکی از مهم ترین عوامل پیشگیرانه از بیماری ها بخصوص بیماری های عفونی است.
- اگر دست شما بریدگی یا زخمی دارد، حتماً از دستکش بهره ببرید و برای جلوگیری از جابجایی و انتقال میکروب ها به وسیله دستکش، آنها را بطور مرتب بشوئید.
- تمام ظروف مورد استفاده برای آماده سازی مواد خام را قبل از استفاده مجدد، شسته و خشک کنید.
- یکی از وسایلی که بیشتر برای آماده سازی مواد غذایی بکار می رود، تخته مخصوص خرد کردن است. در این مورد توصیه می گردد برای حفظ بهداشت و شستشوی بهتر آن، از تخته های پلاستیکی به جای تخته های چوبی بهره ببرید؛ زیرا در سطح تخته های چوبی در اثر ضربات کارد، شیارهایی ایجاد می گردد که پاک کردن ذرات باقیمانده مواد غذایی از آنها بسیار مشکل است.
- حتماً تخته های مخصوص خردکردن گوشت و مرغ را از تخته خرد کردن سبزی ها، جدا کنید. معمولاً گوشت و مرغ با هم خریداری شده و همزمان تمیز و بسته بندی می شوند، آلودگی میکروبی گوشت قرمز و مرغ با هم برابر نیست. بنابراین حتماً بعد از خرد کردن یکی از آنها باید تخته و کارد آشپزخانه را به خوبی با آب گرم و ماده پاک نماینده بشوئید و بعد دیگری را خرد کنید.
- برای نگهداری طولانی مدت مواد غذای در فریزر، حتماً بسته های مواد غذایی بخصوص گوشت و مرغ را به اندازه یک وعده بسته بندی کنید تا در موقع برطرف انجماد دچار مشکل نشوید. زیرا اگر ماده غذایی از حالت انجماد خارج گردد و دوباره منجمد گردد، بار میکروبی آن زیاد شده و در ضمنً مقداری از مواد مغذی آن نیز از دست می رود.
- قبل از پخت مرغ، حتماً پوست آن را جدا کنید و از مصرف بال مرغ بپرهیزید.
- در خصوص سبزی ها، تاحدامکان آنها را سرخ نکنید و برای خرد کردن از کارد تیز بهره ببرید. زیرا اگر کارد شما کند باشد، باعث له شدن سبزی و در نتیجه اتلاف مواد مغذی موجود در آن بویژه ویتامین ث می گردد.
- سبزی ها را بلافاصله بعد از خردکردن، مصرف کنید و در هوای آزاد قرار ندهید، زیرا ویتامین ث موجود در آن اکسید شده و از بین می رود.
نکات مفید مربوط به پخت غذا
کاویانی با اشاره به اضافه وزن و چاقی به عنوان یکی از مسائل عمده بهداشت و سلامت جامعه و زمینه ساز ایجاد بسیاری از بیماری های مزمن غیرواگیر مثل پرفشاری خون، دیابت و انواع سرطان، توضیح داد: بنابراین یکی از بهترین راه حلها، کاهش مصرف چربی و روغن در برنامه غذایی روزانه است. به این منظور تاحدامکان در تهیه غذاها روغن مصرفی خود را محدود کنید و از روش های پخت سالم تر که موجب حفظ بیشتر مواد مغذی می گردد یعنی بخارپز و آب پز به جای سرخ کردن بهره ببرید.
وی ادامه داد: علاوه بر مقدار روغن مصرفی، نوع آن هم در سلامت تأثیر بسزایی دارد. بنابراین توصیه می گردد برای حفظ سلامت قلب و عروق تاحدامکان از روغن های مایع گیاهی به جای روغن های جامد برای پخت غذاها بهره ببرید. توجه داشته باشید، با وجود اینکه روغن های گیاهی مانند روغن زیتون و کلزا مفید هستند، اما نباید در مصرف آنها زیاده روی کنید؛ بلکه باید آنها را جایگزین روغن های جامد مصرفی خود کنید. زیرا هر گرم از انواع چربی ها و روغن ها 9 کیلو کالری انرژی دارند.
وی با بیان اینکه مساله پرفشاری خون یکی دیگر از مسائل بهداشت و سلامت جامعه است که می تواند باعث آسیب جدی به سیستم قلب و عروق گردد، اظهار کرد: برای پیشگیری از بالارفتن فشارخون، هنگام تهیه غذا تاحدامکان به جای نمک از سایر چاشنی ها مانند آبلیمو، سرکه، آبغوره، پیاز، سیر و سبزی های معطر بهره ببرید. باید توجه داشته باشید که سبزی ها منبع غنی از پتاسیم هستند و نتایج تحقیقات نشان داده افزایش دریافت سبزی ها (و همین طور میوه ها) بویژه در افرادی که پرفشاری خون دارند، به کاهش فشارخون یاری می نماید.
کاویانی در رابطه با مضرات مصرف نمک، مطرح کرد: به یاد داشته باشید که اگر ذائقه شما تاکنون به طعم شوری عادت نموده، اکنون هم می تواند به طعم کم نمک عادت کند و تنها احتیاج به زمان و صبر دارد. البته راه حل دیگر برای کاهش مصرف نمک این است که از افزودن نمک به غذا در سر سفره پرهیز کنید و نمکدان را از سفره غذا حذف کنید.
وی همچنین با اشاره به بعضی نکات برای حفظ بیشتر مواد مغذی موجود در سبزی ها، توضیح داد: در غذاهای آبدار مانند انواع سوپ ها و خورشت ها یا آش، سبزی را بعد از جوش آمدن آب به غذا اضافه کنید و حتماً در ظرف غذا را ببندید.
وی با ذکر بعضی نکات سلامتی دیگر، گفت: برای حفظ ویتامین ث موجود در غذا، در ابتدای پخت، چاشنی های اسیدی مثل آبلیمو، سرکه و یا آبغوره را بسته به ذائقه خود و خانواده تان به غذا اضافه کنید. همچنین برای جذب بهتر آهن از منابع غذایی گیاهی مانند اسفناج، این غذاها را همراه یک منبع غنی از ویتامین ث مصرف کنید. برای مثال همراه خورشت اسفناج، سالاد حاوی گوجه فرنگی و آب لیموترش تازه مصرف کنید.
مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور با بیان اینکه دیابت یکی دیگر از معضلات جامعه امروز است که متأسفانه شیوع آن افزایش یافته و سن ابتلا به آن نیز در اثر شیوه زندگی نادرست حتی به زمان نوجوانی و کودکی، کاهش یافته است، اظهار کرد: توصیه می گردد تا حد امکان از مصرف قندهای ساده بویژه در ماه مبارک رمضان که سرو دسرهای شیرینی مثل شله زرد و حلوا از سنت های آن است، خودداری کنید. ضمن کاهش مصرف آنها در تهیه این غذاها از قند و شکر کمتری استفاده نموده و آنها را به صورت کم شیرینی تهیه کنید.
وی ادامه داد: چنانچه از تخم مرغ در ترکیب غذاها یا به تنهایی استفاده می کنید، از پخت کامل آن مطمئن شوید و برای پیشگیری از ابتلاء به مسمومیت میکروبی سالمونلایی، از مصرف تخم مرغ خام یا عسلی جداً پرهیز کنید.
نکات مربوط به سرو غذا
کاویانی با برشمردن بعضی نکات مربوط به سرو غذا، توضیح داد: افرادی که غذا را سرو می نمایند باید سالم بوده و لباس تمیز و دستکش داشته باشند، برای سِرو غذا، از ظروف یکبار مصرف غیر پلاستیکی بهره ببرید و غذا را در ظروف دَردار، سِرو کنید. همچنین به منظور پیشگیری از ایجاد مواد مضر برای سلامتی، برای توزیع نوشیدنی های گرم (چای، شیر و …) از لیوان های بهداشتی مقوایی استفاده نموده و از قرار دادن غذای پخته در معرض هوای آزاد، خودداری کنید.
منبع: خبرگزاری ایسنا