توهم و خطای اردوغان
به گزارش وبلاگ اندورید، تهران (پانا) - رئیس جمهور کشوری، در سرزمین دیگری، شعری خواند که نماد جدایی طلبی است. رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در مراسم رژه و جشن نظامیان باکو بیان کرد که جنگ هنوز تمام نشده و مردم جمهوری آذربایجان باید در جبهه های مختلف همچنان به جنگ نظامی و سیاسی ادامه دهند. اردوغان بیتی از شعری آذری با عنوان آراز آراز (ارس ارس) خواند که مضمون آن از زبان مقام یک کشور ثالث، تهدید به جدایی بخشی از خاک ایران تلقی می گردد.
آنچه رجب طیب اردوغان خواند، شعری در رابطه با رود ارس به زبان ترکی و یکی از نمادهای جدایی طلبی پان ترکیست هاست. اردوغان در سخنرانی خود در جریان رژه پیروزی ارتش جمهوری آذربایجان در باکو، قطعه ای از شعر ارس (آراز) با این مضمون را خواند: ارس را جدا کردند و آن را با میله و سنگ پر کردند / من از تو جدا نمی شدم، به زور جدایمان کردند. این اظهارات جنجالی اردوغان با واکنش های زیادی از سوی مقامات ایران و نیز توده مردم روبرو شده است و روز گذشته نیز سفیر این کشور در ایران و از سوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران احضار و توضیحات و اخطار جدی به وی و دولت ترکیه ابلاغ شد. فریدون مجلسی، تحلیلگر مسائل بین الملل و دیپلمات سابق کشورمان درباره اقدامات و اظهارات رجب طیب اردوغان و شعر تجزیه طلبانه وی به پانا گفت: همین اقدامات و صحبت های رجب طیب اردوغان باعث شده تا وی در درون ترکیه هم شرایط متزلزلی داشته است. زمانی به تدریج در ترکیه در انتخابات آزاد، گروه های دیگر بالا آمدند، تا اینکه اردوغان کلا انتخابات را به هم زد، گروه های کُرد و عربی را از مجلس بیرون راند و قلع و قمع کرد، بعدها کودتایی علیه وی شکل گرفت و مجموعه این عوامل وی را تضعیف کرد. بنابراین این شرایط متزلزل وی باعث شده است تا مقدار زیادی از اقداماتش برای مصرف داخلی، یعنی برای به هیجان آوردن احساسات عوام استفاده گردد. اظهارات و اقدامات پوپولیستی معمولا این احساسات را برمی انگیزد، تحریک می نماید و پشت سر خودش جمع می نماید کما اینکه مشاهده کردیم که در باکو چه استقبالی از وی شد.
این دیپلمات پیشین کشورمان ادامه داد: کسانی که می خواهند دنیا را با جنگ و درگیری آسوده نمایند، بهتر است به جای واکنش های احساسی و افراطی، روش هایی اصولی و منطقی را در پی بگیرند و از دیگران هم خواسته گردد که آن ها هم به روش هایی منطقی روی بیاورند. البته یک خطر هست و آن هم اینکه چندبرابر شدن جمعیت به خصوص در منطقه خاورمیانه، جاها را تنگ نموده و کشورها را بار دیگر به مانند قرون گذشته به دنیاگشایی واداشته است.
این تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل بر حفظ انسجام داخلی در مقابل این گونه اقدامات تحریک آمیز تاکید نمود و گفت: هر کشوری، هر ملتی از موجودیت خود باید دفاع کند و این بستگی به این دارد که یک حکومت تا چه اندازه بتواند به ملیت خود افتخار کند. وظیفه یک حکومت همواره این است که ملت خود را راضی و خرسند نگاه دارد تا ملت هم افتخار نمایند. متاسفانه در شرایطی که کرونا، بیکاری و تورم هست، التهاب طولانی در طول سالیان، خطر جنگ هر روزه و ... این ها هم به نوبه خود، یک خطر است. باید روش هایی را اندیشید به اعتبار این که ثروت ملی در داخل کشور است، برای رفاه و آسایش مردم، برای توسعه علمی و صنعتی کشور، از برطرف ممنوعیت های مختلف در راه جوانان و ... این ها همگی وسایلی است که می تواند مردم را در برابر اینگونه خطرها متحد و پایدار کند. در غیر این صورت خطر می تواند از درون رخ دهد.
مجلسی با بیان اینکه ثروت و توسعه ترکیه مقداری این احساس را در اردوغان به وجود آورده که وی جزو ابرقدرت ها نهاده شده است، برای خود فرانسه و آلمانی شده است، گفت: اینطور نیست، اردوغان با دخالت های خود در جنگ سوریه، در جنگ لیبی، نیرو فرستادن به قطر برای ترکیه هزینه درست کرد. اکنون می بیند، معلوم بود که قطر با کشورهای خلیج فارس و عربستان آشتی خواهد نمود، این ها بالاخره یک خانواده هستند. ولی اقدامات اردوغان برای ترکیه هزینه زا خواهد بود، هزینه هایی که فریادهای سازمانی و احساسات هیجانی نمی تواند آن را جبران کند.
وی تاکید نمود: متاسفانه هم اکنون اردوغان جلوی شیب تند مالی ترکیه که می رفت این کشور را به یکی از پایگاه های توسعه منطقه و دنیا تبدیل کند گرفته است و از میزان آن کاسته است. برای همین هست که مخالفت های داخلی هم با اردوغان به صورت بسیار زیادی وجود دارد.
این اقدام و شعرخوانی تجزیه طلبانه اردوغان در آذربایجان را من بیشتر نمایش همکاری قدرتی می دانم که جمهوری آذربایجان برای پاسخ دادن به اشغالگری ارمنستان انجام داد. خواستند احساسات را به هیجان دربیاورند، این ها هم که کشوری جوان و نوخواسته و بی تاریخ هستند که برای اینکه بخواهند برای خود یک نوع هویتی ایجاد نمایند، به این نوع احساسات احتیاج دارند
این تحلیلگر ارشد روابط بین الملل به تحریم ترکیه از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا در نتیجه اقدامات نادرست اردوغان نیز اشاره نمود و گفت: ترکیه به اعتبار عضویت خود در ناتو از سیلی از امکانات بهره مند بوده است، به اعتبار اینکه نامزد عضویت در اتحادیه اروپا هست از بسیاری از امتیازات گمرکی و ... برخوردار بوده است، اگر بخواهد این شرایط را حفظ کند ناچار است شرایط عمومی آن ها را هم بپذیرد. نمی گردد به صورت یک سلطنت عثمانی بخواهد در ظاهر به اصطلاح دموکراتیک هم قرار بگیرد و یک ریاست جمهوری دو نوبتی 7 و 8 ساله را به 20 ساله تبدیل کند و بعد هم مادام العمر و ... آن موقع انتظار داشته باشد که روابط متعارف را با اروپا حفظ کند. ایشان فقط در این زمینه فعالیت ندارد، در زمینه تجسس نفتی هم آن حریم های دریایی یونان را نادیده گرفت و در مدیترانه هم اقدامات خودسرانه ای انجام داد، در آب های بین المللی یا یونانی که مورد اعتراض ناتو و اروپا نهاده شد و بعد از مدتی هم بساطش را جمع کرد و بازگشت.
این دیپلمات سابق کشورمان تاکید نمود: این اقدام و شعرخوانی تجزیه طلبانه اردوغان در آذربایجان را من بیشتر نمایش همکاری قدرتی می دانم که جمهوری آذربایجان برای پاسخ دادن به اشغالگری ارمنستان انجام داد. خواستند احساسات را به هیجان دربیاورند، این ها هم که کشوری جوان و نوخواسته و بی تاریخ هستند که برای اینکه بخواهند برای خود یک نوع هویتی ایجاد نمایند، به این نوع احساسات احتیاج دارند.
وی به دیگر اقدامات اردوغان و سخنان روز گذشته بایدن، رئیس جمهوری منتخب آمریکا که عنوان نموده بود باید اردوغان به وسیله انتخابات آزاد برکنار گردد، اشاره نمود و گفت: ایشان را زرنگتر از این می دانم که تسلیم بعضی حرف ها گردد، مگر حافظ اسد مورد خشم عمومی مردمش قرار نگرفت که آخر سر هم ماند. این ماجراجویی های ترکیه به خصوص ایجاد ارتش داعش و حمله به عراق و دریافت موصل و بخشی از سوریه و ... بخشی با هزینه آن موقع عربستان بود که احتمالا دیگر آن شرایط هم وجود ندارد، به همین دلیل بود که ترکیه به انتقام قطع آن یاری ها، در جریان قهر قطر از عربستان، لشکر کشتی های خود را حتی به خلیج فارس فرستاد و دور و بر قطر؛ اما چکار توانست بکند؟ او می تواند خود را حفظ کند. در خاورمیانه به ویژه در ترکیه کمتر رهبری هست که به راحتی به روش هایی دموکراتیک بتواند برکنار شده باشد مگر اینکه یک روش نظامی سر راه ایشان هم قرار بگیرد.
فریدون مجلسی تاکید نمود: اما یک نوع دوقطبی اکنون در ترکیه ایجاد شده است که می تواند عواقب خطرناک تری را در داخل این کشور به وجود بیاورد. کُرد و عرب ها و علوی ها به شدت رنجیده و ناراحت هستند. به اعتقاد من اردوغان مظهر گروه کراواتی روستاییان کراواتی نوخواسته ای هستند که خود و روش هایشان و تمایلات شان را به جامعه ترکیه به علت اکثریت بودن تحمیل نموده اند ولی این اکثریت ها در طول زمان و بالا آمدن فرهنگی عمومی و مدنی شدن مردم و فرزندان همان نسلی که قدرت را در این کشور دریافتد، معمولا خنثی می گردد و بعد باید خود را آماده قدم بعدی تحول مدنی نمایند و دوباره به سمت دموکراسی روی بیاوردند.
منبع: خبرگزاری پانا