اهمیت توجه به ابعاد دست در طراحی ابزار - وبلاگ اندورید

به گزارش وبلاگ اندورید، دست، یکی از مهم ترین اندام های بدن انسان است که بار زیادی از کار و امور روزانه افراد را به دوش می کشد. محققین به منظور طراحی بهتر ابزارهایی که با استفاده از این اندام به کار گرفته می شوند، پژوهشی را روی ابعاد دست ایرانیان انجام داده اند.

به گزارش وبلاگ اندورید و به نقل از نشریه ارگونومی، آنتروپومتری، شاخه ای از علم ارگونومی است که به مطالعه ابعاد بدن انسان، براساس فاکتورهایی مثل سن، جنس و دیگر معینه ها می پردازد. امروزه آنتروپومتری نقش بسیار مهمی در طراحی ابزار، لباس و محصولات دیگر ایفا می نماید. در صورت تناسب نداشتن ابزار و ماشین آلات با ویژگی های بدن انسان، مشکلاتی از قبیل کاهش کارایی، ناراحتی، آسیب و تروماهای تجمعی ایجاد خواهد شد. به عنوان مثال در آمریکا، سالانه بیشتر از 260 هزار آسیب ناشی از ابزارهای دستی گزارش می گردد که عمدتاً به دلیل تناسب نداشتن دست کارگر با ابزار است.

لذا محققان معتقدند در دسترس بودن اطلاعات آنتروپومتری دست، می تواند در کاهش آسیب های اسکلتی عضلانی این اندام و طراحی بهینه محصولات مرتبط مفید واقع گردد. دست انسان در کارهای روزمره و در محل کار، با ابزارهای زیادی در ارتباط است. این اندام، ابعاد آنتروپومتری زیادی دارد که از آنها می توان برای طراحی ابزارهای دستی، لباس، ماوس کامپیوتر، کنترلرها و وسایل حفاظت فردی از قبیل دستکش ها استفاده کرد. به عبارت دیگر، اطلاعات آنتروپومتری دست، اولین مرجع اطلاعاتی برای توسعه و فراوری ابزارهای دستی و انتخاب ابزارها با توجه به نوع کار و جامعه هدف است.

با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، در مطالعه ای علمی پژوهشی به آنالیز ابعاد آنتروپومتری دست در کارمندان دفتری پرداخته اند.

این مطالعه با توجه به نبود اطلاعات جامع آنتروپومتری دست در ایران با هدف اندازه گیری ابعاد طولی، عرضی، عمقی و محیطی دست مردان و زنان اجرا شده است.

در این پژوهش، 20 بعد دست غالب، برای 345 شرکت نماینده از کارکنان دفتری ساکن شهر ارومیه با محدوده سنی 24 تا 60 سال شهر فوق اندازه گیری و آنالیز شده است.

براساس نتایج این پژوهش و همان گونه که انتظار می رود، پس از مقایسه میانگین ابعاد آنتروپومتری معین شد که میانگین تمامی ابعاد آنتروپومتری دست مردان به طور معنی داری متفاوت از زنان است. نسبت اندازه دست زنان به مردان در هر بعد 85 تا 95 درصد بود و می توان گفت که اندازه ابعاد دست زنان مطالعه حاضر 5 تا 15 درصد کوچک تر از ابعاد دست مردان بوده است که این تفاوت باید در طراحی ابزارهای دستی و محصولات مرتبط با دست در نظر گرفته گردد.

دکتر محمد حاج آقازاده، استادیار گروه بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و همکارانش می گویند: براساس مقایسه طول و پهنای دست مردان و زنان این مطالعه با داده های در دسترس از چند جامعه خارجی، معین شد مردان ایرانی دستان بزرگ تری(به لحاظ طول و پهنا) به نسبت جوامع دیگر به ویژه مردان کشورهای شرق آسیا دارند. هرچند این تفاوت ابعاد در دست زنان کمتر دیده شد.

به گفته محققان فوق: نتایج این مطالعه، مجدداً یادآوری می نماید که برای طراحی محصولات مرتبط با دست، بایستی جداگانه از داده های مردان و زنان استفاده گردد و در استفاده از محصولات وارداتی از کشورهای دیگر نیز باید تفاوت های آنتروپومتری دست مدنظر باشند.

به عبارتی، با توجه به اختلاف معنادار ابعاد دست مردان و زنان می توان گفت در طراحی ابزارهای دستی که زنان استفاده می نمایند، نباید از اطلاعات آنتروپومتری دست مردان استفاده گردد و همچنین، نمی توان انتظار داشت که ابزار وارداتی، با ابعاد دستان جامعه ایرانی سازگاری داشته باشد و لذا بایستی برای این موضوع فکری کرد.

نتایج این مطالعه که در مجله علمی پژوهشی ارگونومی متعلق به دانشگاه علوم پزشکی همدان منتشر شده، می تواند به عنوان هدایت در طراحی محصولات داخل کشور برای مردان و زنان استفاده گردد.