خبرنگاران درباره میگل سِروانتِس - وبلاگ اندورید

به گزارش وبلاگ اندورید، تهران-خبرنگاران-میگل سِروانتِس یکی از برجسته ترین و مشهورترین نویسندگان جهان به شمار می رود که با خلق شاهکاری به نام دن کیشوت، یکی از بهترین آثار ادبی را از خود بر جای گذاشت. این رمان همه حصارهای جغرافیایی، نژادی، اجتماعی و طبقاتی را درهم شکست و خوانندگان بسیاری را به طرف خود جلب کرد تا جایی که به بسیاری از زبان های جهان ترجمه شده است.

دن میگل د سِروانتِس ساآودرا ملقب به شاهزاده نبوغ در 29 سپتامبر 1547 میلادی در آلکالاد هنارس در 32 کیلومتری مادرید دیده به جهان گگردد. پدر وی پزشک بود و همواره در این آرزو بود که فرزندش یک شوالیه سرشناس و نامدار اسپانیایی گردد اما میگل همانطور که با فنون رزم آوری آشنا شده بود به شعر سرودن علاقه زیادی داشت. سروانتس در 17 سالگی به دستور فیلیپ دوم پادشاه وقت اسپانیا برای شرکت در جنگ به ایتالیا سفر کرد و به ارتش این کشور پیوست و در جنگ لپانتو شرکت کرد و در این جنگ بود که دست چپش به دلیل صدمه ای که به اعصاب دستش وارد شد از کار افتاد. وی در ایتالیا به مطالعه برخی از آثار ادبی پرداخت و تحت تأثیر هنر ایتالیایی نهاده شد. سروانتس بعد از بازگشت به اسپانیا به ارتش این کشور پیوست و در همین زمان بود که از پادشاه اسپانیا نشان دلیری دریافت کرد. خاتمه وی در 1572 میلادی به زندگی نظامی خود خاتمه داد و زندگی عادی خود را از سر گرفت.

درباره تحصیلات ابتدایی سروانتس ابهاماتی وجود دارد، بنابر یکی از داستان های وی با نام داستان های عبرت آموز او مدتی در مدرسه یسوعی ها (وابسته به کلیسای کاتولیک) سرگرم تحصیل بوده است. بر خلاف نویسندگان آن دوره اسپانیا، او هیچگاه تحصیلات دانشگاهی نداشته است. خوان لوپز دِ اویوس مدیر مدرسه شهرداری مادرید از سروانتس به عنوان شاگرد دوست داشتنی یاد می کرد. در هر صورت او می بایستی که دانش آموزی در همین مدرسه بوده باشد یا آن که زیر نظر شخصی به نام لوپز دِ اویوس تحصیل نموده باشد.

دن کیشوت: شاهکار ماندگارِ نویسنده اسپانیایی

این نویسنده نامدار اسپانیایی برای گذران زندگی خود نوشتن را آغاز کرد و نخستین نوشته او داستانی به نام گالاتِئو بود اما این اثر وی به فروش نرسید، پس از این تجربه ناموفق، سروانتس آغاز به نوشتن نمایشنامه کرد و تعدادی نمایشنامه نوشت اما نمایشنامه های او هم مانند داستانش به فروش نرفت، او مجبور شد برای پول درآوردن استخدام دولت گردد اما چون هیچ آشنایی با کار دولتی نداشت، به خاطر آسیب ها و ضررهایی که به دولت زده بود، زندانی شد. این زندانی شدن بود که نبوغ این نویسنده را آشکار کرد. این نویسنده مطرح اسپانیایی در زندان، نوشتن را به طور جدی آغاز کرد و در زندان شاهکاری را نوشت که نام او را از فردی گمنام به مشهورترین نویسنده اسپانیایی تمام دوران تبدیل کرد. جلد اول رمان دون کیشوت در 1605 میلادی منتشر شد و به شدت مورد استقبال مردم اسپانیا و پرتغال نهاده شد. بنابراین وی توانست مهمترین شاهکارهای ادبی جهان به نام دون کیشوت را در زندان بنویسد. این کتاب تمثیلی است از انسان های آرمانگرا که با توسل به ابزارهای نا کارآمد و قدیمی و با افکار روزگاران کهن زندگی می نمایند و در جهان خیالی خود شوالیه وار به جنگ بدی ها و بی عدالتی ها بر می خیزند. تلاشی بی فایده که خاتمهی جزء ناکامی ندارد.

در حقیقت این کتاب سوگنامه یک انسان ذلیل، نحیف و ناتوان است که به جای قدرت بازو، سودای رزم آوری در سر دارد؛ با پیکر استخوانی، جامه پولادین لباس رزم به تَن می نماید و به حمایت از شرافت آدمی به جنگ با آدم های خیالی می رود. این کتاب داستانی به ظاهر کمدی است که در باطن انسان را می خنداند. دون کیشوت کتابی در ژانر کمدی-تراژدی به شمار می رود. شخصیت دون کیشوت به ظاهر انسانی سبک سر و گزافه گو است اما در حقیقت یک انسان ابله و تهی مغز نیست، او در واقع انسانی عاقل است که می خواهد وجود خود را هرچه هست در پشتیبانی از محرومان و مظلومان فدا کند؛ اما چون شرایط سلحشوران و جنگجویان را ندارد، دیگران را به خنده وامی دارد و خودش را یک مجنون سودایی جلوه می دهد.

خلاصه رمان دن کشیوت

دن کیشوت داستان ماجراجویی های مردی خیال پرداز است. آلونسو کیشانوی پنجاه ساله و نه چندان ثروتمند همراه با خواهرزاده و خدمتکارش در روستایی در اسپانیا زندگی می نماید. در آن موقع خواندن کتاب های دلاوری شوالیه ها ممنوع بود. کیشانو آغاز می نماید به خواندن این کتاب های ممنوعه و آن قدر غرق این داستان ها می گردد که تمام دارایی و وقتش را صرف تهیه و مطالعه شان می نماید. او به قدری شیفته شوالیه های ماجراجو می گردد که تصمیم می گیرد، خودش هم یک شوالیه بگردد و مردم جهان را از ظلم نجات دهد. کیشانو آغاز می نماید به فراهم کردن هرچه یک شوالیه احتیاج دارد. اسمش را از کیشانو به دن کیشوت تغییر می دهد و همراه با نوکرش سانچا پانزو راهی سفرهای ماجراجویانه می گردد. دن کیشوت توضیح دلاوری ها و جنگیدن با دشمنان فرضی کیشانو است.

دون کیشوت از نگاه مترجم ایرانی

دون کیشوت شاهکار بی بدیل این نویسنده اسپانیایی در ایران توسط محمد قاضی و در نشر ثالث در 2 جلد ترجمه شده است. قاضی مترجم این کتاب بر این باور است که شاید تا به امروز هیچ کتابی به اندازه دن کیشوت این همه مورد عشق و علاقه ملت های گوناگون نبوده است. بسیاری از کتاب ها هست که تنها به یک قوم و ملت اختصاص دارد و از حدود مرز یک کشور فراتر نمی رود؛ بسیاری دیگر نیز وجود دارد که در میان ملل دیگر هم خواننده دارد اما تنها مورد پسند گروه روشنفکران یا مردم عادی یا طبقات ممتاز است اما دن کیشوت همه حصارهای جغرافیایی، نژادی، اجتماعی و طبقاتی را درهم شکست و نام خود را با جهان و بشریت توأم ساخت. همین بس که این رمان از ابتدای سده هفدهم تا به امروز بیش از هزار بار به بیشتر از سی زبان مختلف منتشر شده و تنها در شوروی از 1917 میلادی پنجاه مرتبه و به چهارده زبان ترجمه و تجدید چاپ شده است. از این داستان شگرف سرورانگیز، خلاصه ها فراهم آورده اند، نمایشنامه ها پرداخته اند و بارها آن را به صورت بالت و اپرا و فیلم سینما مجسم ساخته اند و باوجود تحولات و تغییراتی که در چند سده گذشته در ذوق ادبی جهان اتفاق افتاده اما این کتاب هنوز از پرخواننده ترین کتاب هاست.

علاوه بر قاضی همچنین ذبیح الله منصوری نیز یکی از مترجمان اولیه این اثر البته با دخل و تصرف و ترجمه آزاد بوده است که ترجمه او آخرین بار در 1389 خورشیدی از طریق نشر کتاب وستا منتشر شده است. این اثر در 1390 با عنوان اسپانیایی خود یعنی دن کیخوته توسط کیومرث پارسای برای نخستین بار از زبان اصلی یعنی اسپانیایی به زبان فارسی ترجمه شد.

دون کیشوت از نگاه نویسندگان عظیم

دون کیشوت از همان لحظه چاپ کتاب، اثری پرفروش بود و مورد توجه نویسندگان عظیم در سراسر جهان نهاده شد و اکنون پس از گذشت چهار سده همچنان پرتیراژترین کتاب جهان پس از انجیل است. گابریل گارسیا مارکز آن را پرمعناترین کتاب تاریخ نامیده است، جرج سانتایانا، فیلسوف و رمان نویس اسپانیایی در مورد این شاهکار سروانتس گفته است: بیشتر انسان ها جزو یکی از 2 دسته هستند: یا همچون سانکوپانزا به حقیقت می اندیشند و آرمانی ندارند، یا همچون دن کیشوت ها، آرمانی دارند اما دیوانه اند! همچنین بن اوکری، شاعر نیجریه ای برنده جایزه نوبل درباره دون کیشوت می گوید: دن کیشوت رمانی است که همه رمان هایی را که پس از آن خلق شده اند در دل خود دارد. هارولد بلوم مشهورترین منتقد ادبی معاصر درباره دون کیشوت می گوید: دون کیشوت نخستین نمونه رمان مدرن است. در واقع رمان دن کیشوت تأثیر بسیاری بر جامعه ادبی جهان داشت به گونه ای که می توان اشاره مستقیم به آن را در رمان سه تفنگدار اثر الکساندر دوما، رمان ماجراهای هاکلبری فین اثر مارک تواین و نمایشنامه سیرانو دو برژراک اثر ادمون روستان مشاهده کرد. همچنین باید اذعان کرد به خاطر گستردگی حضور رمان دن کیشوت در عرصه هنر، تئاتر و صنعت فیلم سازی این اثر از جمله شناخته شده ترین شخصیت های خیالی در جهانی ادبیات نزد مردم هستند. منتقدان ادبی، این اثر را یکی از نقاط اوج تاریخ ادبیات جهان می دانند که بر آثار بعد از خودش تاثیر گذاشته است.

ویژگی های ادبی رمان دن کیشوت

از آنجایی که سبک نگارش این کتاب ناروان و به زبان اسپانیایی باستان است، حوصله و تمرکز قابل توجهی را از خوانندگان خود خواهد طبید. در نثر سروانتس اشتباهات بسیاری دیده می گردد اما با این همه، نویسنده مطالب خود را آن چنان زیبا و دلپسند نگاشته و اعمال ابلهانه قهرمانان را به حدی جالب بیان نموده است که خواننده به راحتی متوجه این خطاها نمی گردد. سروانتس، داستان های کوتاه پندآموز را در فاصله زمانی میان بخش اول و دوم دون کیشوت نوشته است، بنابراین از آنجایی که سروانتس، نوشتن را در ژانرهای گوناگون ادبی تجربه نموده است، می توان گفت او یک نویسنده برجسته داستان های کوتاه بود که برخی از آن ها را در قالب کتاب داستان های عبرت آموز و با سبک نوشتاری رمان دن کیشوت منتشر کرد.

دیگر آثار سروانتس پدر داستان نویسی مدرن

داستان رینکونته و کورتادیلیو از دیگر آثار سروانتس محسوب می گردد که در مورد 2 جوان ولگرد و سارق اسپانیایی به نام های رینکون و کورتادو نوشته است. همچنین 12 داستان عبرت آموز از دیگر رمان های وی به شمار می رود که در مقدمه آن تصویری از خودش را این چنین بیان می نماید: چهره ای عقاب مانند، موهایی به رنگ قهوه سوخته، پیشانی صاف و براق، چشمانی مشتاق و هلالی شکل، با بینی متناسب با اعضای صورت، محاسنی نقره ای که در کمتر از بیست سال پیش از آن طلایی بود، سیبیلی پرپشت، لبانی کوچک، دندان هایی متوسط، که تنها 6 تایی از آن ها به صورت کج و معوج در سر جای شان باقی مانده بود، با قامتی نه بلند و نه کوتاه، و چهره ای روشن، که بیشتر رنگ پریده می نمود تا سیه چرده، که وزنش بر شانه هایش سنگینی می کرد، نه در پاهایش.

همچنین در 1614 میلادی سروانتس اثری به نام سفر به پارناسوس را منتشر کرد، که شعر تمثیلی بلندی بود با مضمونی اساطیری که با آرایه ادبی کنایه سروده شده بود و با پی نوشت های شعر گونه همراه بود و در تحسین شاعران معاصر و به سخره دریافت برخی از آن ها نوشته شده بود.علاوه بر این موارد سروانتس در سال های خاتمهی زندگی خود، چند اثر دیگر را منتشر کرد که یکی از آن ها برناردو یکی از اساطیر و قهرمانان اسپانیا نام داشت و دیگری هفته ها در باغ که شامل داستان های گوناگونی می شد.

وفات

خاتمه این رمان نویس نامدار در 23 آوریل 1616میلادی بر اثر دیابت دیده از جهان فروبست و در صومعه پابرهنگان تثلیث دفن شد اما پس از اتفاقاتی که در این صومعه افتاد، جسد سروانتس نزدیک به 400 سال گم شد، خاتمه پژوهشگران باستان شناسی در 2015 میلادی باقی مانده چند قطعه کوچک از استخوان های او در عمق صومعه ای در مرکز بخش قدیمی مادرید را کشف کردند.